CCNA یک مدرک معتبر برای افرادی است که قصد فعالیت در زمینه شبکه‌های کامپیوتری و فناوری اطلاعات (IT)، خصوصا کار با تجهیزات شرکت سیسکو را دارند. در این مطلب، به سوالات رایجی از قبیل «سیسکو چیست؟»، «مدرک سیسکو چیست؟»، «CCNA چیست؟»، «منابع CCNA چیست؟» «سرفصل‌های CCNA چیست؟» و سایر نکات و مسائل مربوط به CCNA پرداخته شده است. اما، قبل از ورود به بحث CCNA، لازم است ارائه دهنده و خالق این مدرک، به عنوان برجسته‌ترین شرکت در زمینه سخت‌افزار و نرم‌افزار شبکه،‌ معرفی شود.

سیسکو چیست؟

اتحادیه کسب و کار سیسکو سیستم (.Cisco Systems Inc)‌ از شرکت‌های پیشتاز در زمینه شبکه‌های کامپیوتری است. شرکت سیسکو همواره به عنوان مشهورترین تولید کننده و فروشنده تجهیزات شبکه شناخته شده است. همچنین، این شرکت یک ارائه کننده نرم‌افزار و خدمات مربوط به آن است.

سیسکو در طول حیاتش روی فناوری‌های شبکه مبتنی بر پروتکل اینترنت (فناوری‌های شبکه مبتنی بر آی‌پی |‌ IP-Based Networking Technologies)،‌ محصولات مسیریابی و سوئیچینگ برای شبکه خانگی (Routing and Switching Products for Home Networking)،‌ تلفن مبتنی بر آی‌پی (IP Telephony | VoIP)، شبکه فیبر نوری (Optical Networking)،‌ امنیت (Security)،‌ ذخیره‌سازی تحت شبکه (Storage Area Networking) و فناوری وایرلس (Wireless Technology) تمرکز داشته است.

سندی لِرنِر (Sandy Lerner) و همسرش لِن بوساک (Len Bosack)‌ شرکت سیسکو را در اوایل دهه ۶۰ شمسی تأسیس کردند. در آن زمان،‌ بوساک مسئول رایانه در واحد علوم کامپیوتر دانشگاه استنفورد بود و خانم لرنر همین مسئولیت را در دانشکده تحصیلات تکمیلی رشته اقتصاد دانشگاه برعهده داشت. بوساک و کرک لاکهید (Kirk Logheed)‌ اولین محصول سیسکو را با نام مسیریاب AGS در حالی توسعه دادند که هنوز در استنفورد مشغول به کار بودند. در ادامه و قبل از پرداختن به چیستی CCNA،‌ معرفی مدارک سیسکو و بررسی دلیل ارائه این مدارک توسط این شرکت، ضروری به نظر می‌رسد.

مدارک سیسکو چیست ؟

همان‌طور که گفته شد، فعالیت اصلی سیسکو در زمینه محصولات مسیریابی و سوئیچینگ است که برای مخابره داده‌ها، مکالمه‌های تلفنی و ویدئو از طریق شبکه مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته، دامنه فعالیت این شرکت بسیار گسترده‌تر است و سیسکو در سایر زمینه‌های مرتبط با شبکه‌های کامپیوتری نیز فعالیت دارد و محصولات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری متعدد و متنوعی را در این خصوص، تولید و ارائه کرده است.

بنابراین، برای اطمینان از این که افراد فعال در حرفه آی‌تی، مهارت و دانش لازم برای پشتیبانی از محصولات سیسکو و رفع مشکلات مشتریان در بسیاری از جنبه‌‌ها را داشته باشند،‌ ارائه برنامه صدور گواهینامه شغلی سیسکو (Cisco Career Certification program) بسیار ضروری و منطقی به نظر می‌رسد.

نگاهی به مدارک سیسکو:

برنامه صدور گواهینامه شغلی سیسکو،‌ به صورت یک نقشه راه از سطح مبتدی آغاز شده و سپس در سطوح کاردان (Associate)، کارشناس (professional) و متخصص (Expert)‌ ادامه می‌یابد. البته، در برخی از گرایش‌ها،‌ ارائه گواهی در سطح معمار (Architect) نیز انجام می‌شود. سطح معمار، پس از سطح متخصص و بالاتر از آن قرار دارد.

در هر کدام از سطوح در برنامه صدور گواهینامه شغلی سیسکو، مدارک مختلفی ارائه می‌شوند. معمولاً، کسب یک گواهینامه نیازمند قبولی در یک یا بیش از یک آزمون است. اکثر آزمون‌های سیسکو توسط Pearson VUE ارائه می‌شوند. Pearson VUE از پیشتازان عرصه آزمون‌های مبتنی بررایانه برای برنامه‌های سنجش علمی، دولتی و حرفه‌ای، از قبیل آزمون‌های مهارت، گواهینامه‌های فناوری اطلاعات و پروانه املاک و مستقلات است. در حال حاضر طبق آن چه در سایت رسمی سیسکو اعلام شده است،‌ برای سطوح کاردانی و حرفه‌ای (کارشناسی)‌ پیش‌نیازی وجود ندارد. اما،‌ برای دریافت مدارک در سطوح بالاتر،‌ داوطلبین باید ثابت کنند که پیش‌نیازهای لازم را گذرانده‌اند.

انواع دسته بندی مدارک سیسکو:

از اواسط زمستان ۱۳۹۸، تغییرات اساسی در گواهینامه‌های سیسکو به وجود آمده است. به طور کلی، می‌توان مدارک سیسکو را به ترتیب در سه دسته CCNP ،CCNA و CCIE جای داد. یکی از این تغییرات اساسی، حذف شدن گرایش‌های گواهینامه CCNA است. در حال حاضر، برای دریافت گواهی CCNA، تنها یک آزمون وجود دارد.

مدارک سیسکو بر اساس نوع فناوری:

علاوه بر دسته‌بندی گواهینامه‌های سیسکو بر اساس درجه سختی (از سطح مبتدی تا معماری)، می‌توان مدارک سیسکو را بر اساس نوع فناوری نیز طبقه‌بندی کرد. این طبقه‌بندی، در ادامه بیان شده است.

• تعامل و همکاری (Collaboration)
• سازمانی (Enterprise)
• امنیت اطلاعات (امنیت سایبری |‌ CyberOps)
• امنیت (Security)
• مرکز داده (Data Center)
• ارائه‌دهنده سرویس (Service Provider)
• توسعه‌دهندگی شبکه (DevNet)

مدارک سیسکو بر اساس درجه سختی:

در ادامه، گواهینامه‌های سیسکو بر اساس درجه سختی (سطوح مختلف) به ترتیب معرفی شده‌اند. طبق وب‌سایت رسمی،‌ گواهینامه‌های فعلی شرکت سیسکو در یک نگاه کلی شامل موارد زیر است:

• گواهی تکنسین سیسکو  (Cisco Certified Technician | CCT) | سطح مبتدی
• گواهی کاردانی توسعه‌دهنده شبکه سیسکو (Cisco Certified DevNet Associate Certification) | سطح کاردانی
• گواهی سیسکو کاردان شبکه (Cisco Certified Network Associate | CCNA) | سطح کاردانی
• گواهی سیسکو کاردانی امنیت اطلاعات (Cisco Certified CyberOps Associate) | سطح کاردانی
• گواهی سیسکو توسعه‌دهنده شبکه حرفه‌ای ( Cisco Certified DevNet Professional Certification) | سطح حرفه‌ای
• برنامه گواهی سی‌سی‌ان‌پی سازمانی (CCNP Enterprise Certification) | سطح حرفه‌ای
• گواهی سیسکو امنیت اطلاعات حرفه‌ای (Cisco Certified CyberOps Professional Certification) |‌ سطح حرفه‌ای
• گواهی سیسکو CCNP تعاملی (CCNP Collaboration Certification) | سطح حرفه‌ای
• گواهی سیسکو CCNP مرکز داده (CCNP Data Center Certification) | سطح حرفه‌ای
• گواهی سیسکو CCNP امنیت (CCNP Security Certification) | سطح حرفه‌ای
• گواهی سیسکو CCNP ارائه دهنده سرویس (CCNP Service Provider Certification) | سطح حرفه‌ای
• گواهی معمار سیسکو (Cisco Certified Architect) | سطح معماری

علاوه بر موارد ذکر شده،‌ سیسکو دسته دیگری از گواهینامه‌ها را با عنوان Specialist ارائه می‌دهد که خود به دو بخش گواهینامه‌های متخصص فنی (Technical Specialist Certifications) و گواهینامه‌‌های متخصص تحول دیجیتال (Digital Transformation Specialist Certifications) تقسیم می‌شوند. گواهینامه‌های هر کدام از این دو بخش را نیز می‌توان بر اساس نوع فناوری دسته‌بندی کرد.

CCNA چیست ؟

اصطلاح CCNA از حروف اول عبارت Cisco Certified Network Associate تشکیل شده است. می‌توان عنوان این عبارت را «گواهی کاردانی شبکه سیسکو» ترجمه کرد. بعد از سطح مبتدی، CCNA در دومین سطح از گواهینامه‌های شرکت سیسکو به همراه گواهی سیسکو کاردان DevNet و کاردان CyberOps قرار می‌گیرد. گواهینامه CCNA در سطح جهانی شناخته شده و در صنعت بسیار معتبر است. این برنامه گواهی برای انواع متخصصین شبکه مناسب است. CCNA‌ برای اولین بار در اواخر دهه هفتاد شمسی ارائه شد. تخمین زده شده است که تا کنون بیش از یک میلیون مدرک CCNA صادر شده است.

آزمون CCNA:

همان‌طور که گفته شد، از اواخر سال ۱۳۹۸،‌ گرایش‌های CCNA حذف شده‌اند و گواهینامه CCNA تنها با شرکت و قبولی در یک آزمون به نام 200-301 CCNA Exam (نسخه یک | v1.0) برای متقاضیان صادر می‌شود. آزمون CCNA 301-200 با مدت زمانی ۱۲۰ دقیقه برگزار می‌شود.

سرفصل های CCNA:

مدرک CCNA محدوده وسیعی از مباحث شبکه را در بر می‌گیرد. دوره CCNA، داوطلبین را برای جدیدترین فناوری‌های شبکه آماده می‌کند. در این بخش از مطلب CCNA، به معرفی سرفصل‌های سیسکو CCNA پرداخته شده است.

مهارت های CCNA:

قبل از پرداختن به سرفصل‌های CCNA بهتر است مهارت‌‌های (Skill) کلیدی که با گذراندن دوره CCNA و دریافت گواهینامه آن کسب می‌شوند، به طور کلی فهرست شوند. این فهرست، در ادامه آمده است.

• سوئیچینگ و مسیریابی چارچوب‌های شبکه
• فعالیت‌های مرتبط با شبکه محلی وایرلس و راه‌اندازی آن
• مدل‌های TCP/IP
• NAT و ACL‌ها
• آموختن دستورات شبکه ( مثل tracert، ping و arp)
• آدرس‌دهی آی‌پی و Subnetting
• خودکارسازی چارچوب‌ها و برنامه‌ریزی
• شبکه‌های محلی مجازی و Trunking

مهارت های عمومی CCNA

گواهینامه CCNA شامل برخی از مهارت‌های رایج می‌شود که برای عملکرد ایده‌آل یک مهندس شبکه بسیار حیاتی هستند. این مهارت‌ها را می‌توان نوعی از مهارت‌های نرم در حوزه شبکه دانست.

• برقراری ارتباط (Communication)
• عیب‌یابی (Troubleshooting)
• سازمانی (Organizational)
• خدمات مشتری (Customer Service)
• مهارت‌های تجزیه و تحلیل (Analytical Skills)

سرفصل های اصلی CCNA:

سایت رسمی سیسکو سرفصل‌های مورد آزمون برای CCNA‌ را با جزئیات کامل و حتی در قالب پی‌دی‌اف قابل دانلود، ارائه کرده است. سرفصل‌های اصلی آزمون CCNA‌ به شرح زیر است:

• مبانی شبکه (Network Fundamentals)
• دسترسی شبکه (Network Access)
• اتصال آی‌پی (IP Connectivity)
• سرویس‌های آی‌پی (IP Services)
• مبانی امنیت (Security Fundamentals)
• خودکارسازی و برنامه‌پذیری ( اتوماسیون و برنامه‌پذیری | Automation and Programmability)

زیرفصل های CCNA:

در ادامه بخش سرفصل های CCNA مطلب «CCNA چیست ؟ — گرایش‌ها، سطوح، بازار کار و درآمد»،‌ زیرفصل‌های هر یک از سرفصل‌های اصلی آزمون CCNA 301-200 معرفی شده‌اند. این زیرفصل‌ها طبق سایت سیسکو و به صورت مهارت ‌لازم برای شرکت در آزمون فهرست شده‌‌اند.

مبانی شبکه:

سرفصل مبانی شبکه، شامل ۱۳ زیر فصل است که در قالب مهارت‌های مورد نیاز برای شرکت در آزمون ارائه شده‌اند.

1. توضیح نقش و کاربرد اجزاء شبکه
2. شرح خصوصیات معماری هم‌بندی شبکه (Characteristics of Network Topology Architectures)
3. مقایسه رابط فیزیکی (Physical Interface) و انواع کابل‌کشی
4. شناسایی مشکلات رابط و کابل‌کشی (تداخل‌ها و خطاها)
5. مقایسه پروتکل TCP با UDP
6. تنظیم (برپاسازی) و درستی‌سنجی آدرس‌دهی و Subnetting آی‌پی نسخه چهار (IPv4)
7. شرح نیاز به آدرس‌دهی آی‌پی نسخه چهار خصوصی (Private IPv4 Addressing)
8. تنظیم (برپاسازی) و درستی‌سنجی آدرس‌دهی آی‌پی نسخه شش و پیشوند آن (IPv6 Addressing and Prefix)
9. مقایسه انواع آدرس آی‌پی نسخه شش
10. درستی‌سنجی پارامترهای آی‌پی برای سیستم عامل گیرنده (ویندوز، مک OS و لینوکس)
11. شرح اصول و مبانی وایرلس
12. توضیح مبانی مجازی‌سازی (ماشین‌های مجازی)
13. شرح مفاهیم سوئیچینگ (Switching Concepts)

در ادامه، زیرفصل‌های مبحث دسترسی شبکه معرفی شده‌اند.

دسترسی شبکه:

زیرفصل‌ها و در واقع، مهارت‌های مورد نیاز در زمینه دسترسی شبکه (Network Access) برای شرکت در آزمون CCNA طبق اعلام سایت سیسکو، به شرح زیر است:

1. تنظیم و درستی‌سنجی شبکه‌های LAN مجازی (VLANs) دارای چند سوئیچ (با رنج نرمال)
2. تنظیم و درستی‌سنجی ارتباط بین‌سوئیچی (Interswitch Connectivity)
3. تنظیم و درستی‌سنجی پروتکل‌های کشف لایه دو (Cisco Discovery Protocol and LLDP)
4. تنظیم و درستی‌سنجی کانال اتر (EtherChannel) لایه ۲/ لایه ۳ (LACP)
5. توصیف عملیات بنیادی پروتکل درخت پوشا +PVST سریع (Rapid PVST+ Spanning Tree Protocol) و موارد نیاز به آن و همچنین، مشخص کردن عملیات بنیادی
6. مقایسه معماری‌های وایرلس سیسکو (Cisco Wireless Architectures) و حالت‌های اکسس‌پوینت (AP modes)
7. توصیف اتصال‌های زیرساخت فیزیکی اجزاء شبکه محلی وایرلس (WLAN)
8. توصیف اتصال دسترسی مدیریت AP و WLC
9. تنظیم اجزاء یک شبکه محلی وایرلس برای اتصال کاربر فقط به وسیله رابط گرافیکی (GUI)

اتصال IP:

مباحثی که در فصل اتصال IP در آماده‌سازی برای آزمون CCNA دارای اهمیت هستند و توسط سیسکو معرفی شده‌اند، به شرح زیر است:

1. تفسیر اجزاء جدول مسیریابی (Routing Table)
2. تعیین نحوه تصمیم‌گیری روتر برای فوروارد کردن (Forwarding Decision) به صورت پیش‌فرض
3. تنظیم و درستی‌سنجی مسیریابی ایستا آی‌پی نسخه چهار و شش (IPv4 and IPv6 static routing)
4. تنظیم و درستی‌سنجی Single Area OSPFv2
5. توصیف هدف پروتکل First Hop Redundancy

در ادامه سرفصل های CCNA مطلب «CCNA چیست ؟ — گرایش‌ها، سطوح، بازار کار و درآمد»،‌ به معرفی هر یک از زیرفصل‌های مرتبط با سرفصل سرویس‌های IP پرداخته شده است.

سرویس های IP:

زیرفصل‌های مربوط به مبحث سرویس های IP در ادامه فهرست شده‌اند:

1. تنظیم و درستی‌سنجی در Source NAT با استفاده از Static and Pools
2. تنظیم و درستی‌سنجی NTP در یک حالات کلاینت یا سرور
3. توضیح نقش DHCP و DNS در درون شبکه
4. توضیح کاربرد SNMP در عملیات شبکه
5. توضیح کاربرد امکانات Syslog به همراه تسهیلات و سطوح آن
6. تنظیم و درستی‌سنجی کلاینت DHCP و DHCP relay
7. توضیح Forwarding Per-Hop Behavior برای QoS
8. تنظیم (برپاسازی) دستگاه‌های شبکه مرتبط با دسترسی راه دور (Remote Access) با استفاده از SSH
9. توصیف قابلیت‌ها و کاربرد TFTP/FTP در شبکه

مبانی امنیت:

زیرفصل‌های مبحث مبانی امنیت در CCNA شامل موارد زیر است:

1. توصیف مفاهیم کلیدی امنیت
2. توصیف عناصر برنامه امنیت
3. تنظیم کنترل دسترسی دستگاه با استفاده از گذرواژه‌های محلی
4. توصیف عناصر سیاست‌های گذرواژه
5. توصیف دسترسی از راه دور و وی‌پی‌ان‌های سایت به سایت (site-to-site VPNs)
6. تنظیم و درستی‌سنجی لیست‌‌های کنترل دسترسی (Access Control Lists)
7. تنظیم امکانات امنیتی لایه دویی
8. تمایز مفاهیم احراز هویت (Authentication)، تأیید مجوز (Authorization) و حسابرسی (Accounting)
9. توصیف پروتکل‌های امنیت وایرلس (WPA2، WPA و WPA3)
10. تنظیم WLAN با استفاده از WPA2 از طریق رابط گرافیکی

خودکارسازی و برنامه‌ریزی:

زیرفصل‌های خودکارسازی (اتوماسیون) و برنامه‌پذیری (Programability) به شرح زیر است:

1. توضیح چگونگی تأثیر خودکارسازی بر مدیریت شبکه
2. مقایسه شبکه‌های سنّتی با شبکه مبتنی بر کنترلر (Controller-Based Networking)
3. توصیف معماری‌های مبتنی بر کنترلر و معماری‌های تعریف شده بر مبنای نرم‌افزار (Controller-Based and Software Defined Architectures)
4. مقایسه مدیریت دستگاه Traditional Campus با مدیریت دستگاه دارای مرکز DNA‌ سیسکو (Cisco DNA Center Enabled Device Management)
5. شناخت قابلیت‌های مکانیزم‌های تنظیمات مدیریتی Chef، Puppet و Ansible
6. نفسیر داده‌های کدگذاری شده JSON

چطور برای آزمون CCNA‌ آماده شویم ؟

گواهی CCNA اعتبار توانایی‌ها و دانش داوطلب را در مسائل بنیادین و پایه‌ای شبکه (Network Fundamentals)، دسترسی شبکه (Network Access)، اتصال آی‌پی (IP Connectivity)، سرویس‌های آی‌پی (IP Services)‌، مبانی امنیت (Security Fundamentals) ، خودکارسازی (Automation) و قابلیت برنامه‌پذیری (Programmability) می‌سنجد. وب‌سایت رسمی سیسکو نحوه آماده‌سازی برای آزمون CCNA‌ را به صورت زیر ارائه کرده است:

• دانلود نقشه آزمون (Exam Blueprint) که به عنوان نقشه راه استفاده می‌شود.
• پیوستن به انجمن شبکه آموزش CCNA سیسکو (Cisco Learning Network CCNA Community)
• بررسی و استفاده از امکانات آموزشی سیسکو شامل بسته آماده‌سازی CCNA، کلاس‌های آموزشی با هدایت مربی و همچنین منابع خودآموز سیسکو پرس (Cisco Press Self-study Resources)
• ثبت‌نام در سایت سیسکو برای دریافت بروزرسانی‌ها و پیشنهادات جدید.

در وب‌سایت سیسکو اعلام شده است که پس از آماده‌سازی، ثبت‌نام در Pearson Vue برای شرکت در آزمون و دریافت گواهینامه رسمی انجام شود. گواهینامه CCNA به صورت یک نشان گواهی دیجیتال (Digital Certification Badge) است که می‌توان این نشان را در رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی به خصوص لینکدین (LinkedIn) به اشتراک گذاشت و در معرض نمایش قرار داد.

منابع آموزشی CCNA رسمی سیسکو:

منابع آموزشی متعددی برای CCNA‌ به زبان‌های مختلف و به اشکال گوناگون وجود دارد. در این بخش از مطلب CCNA‌ چیست، تنها به منابع رسمی و تایید شده در وب‌سایت سیسکو پرداخته شده است. فرادرس نیز برای CCNA‌ منابع و فیلم‌های آموزشی دارد که در انتهای این مطلب معرفی شده‌اند.

یک گروه مطالعاتی CCNA در صفحه اختصاصی CCNA در وب‌سایت رسمی سیسکو معرفی شده است که در واقع یک دوره آموزش مجازی گام به گام ۱۲ هفته‌ای است که توسط یک مربی متخصص هدایت می‌شود. این دوره آموزشی در حال حاضر و در هنگام نگارش این مطلب، هزینه‌ای معادل ۶۰ میلیون تومان دارد.

علاوه بر این، بخش دیگری در صفحه CCNA هست که وبینارهای مرتبط با CCNA‌ را معرفی کرده است. شرکت در وبینارهایی با تمرکز بر نمونه‌های آزمایشی (Demo-Focused) با استفاده از آزمایشگاه‌های مدل‌سازی سیسکو (Cisco Modeling Labs) و همچنین مشاهده سه قسمت از تور جامع آزمون CCNA در این بخش توصیه شده‌اند. می‌توان با وارد کردن نام و ایمیل، این سه قسمت را به صورت رایگان مشاهده کرد. منابع آموزش خودخوان CCNA نیز با نام CCNA Prep در وب‌سایت سیسکو معرفی شده است. یکی از این منابع در واقع همان وبینارهایی هستند که قبلا هم معرفی شده است. سایر منابع خودخوان آزمون CCNA به شرح زیر است:

• نقشه آموزش CCNA که حاوی بیش از ۵۰ ساعت از منابع خودخوان رایگان است.
• پنج وبینار ضبط شده که روی هر یک از سرفصل‌ها و عنوان‌های آزمون CCNA متمرکز شده است.
• آزمون تمرینی آماده‌سازی برای CCNA با بیش از ۳۰ سوال جهت سنجش دانش داوطلبین

البته، در حال حاضر امکان ثبت‌نام در سایت با انتخاب کشور ایران وجود ندارد و ایمیل تاییدیه حاوی کد تایید ارسال نمی‌شود. اما می‌توان با انتخاب کشور ایران برای ثبت‌نام جهت دریافت سه قسمت وبینار تور جامع و رایگان آزمون CCNA اقدام کرد.

پیش نیاز های CCNA:

طبق اعلام وب‌سایت رسمی سیسکو، پیش‌نیاز رسمی برای CCNA‌ وجود ندارد، اما باید درکی از سرفصل‌های آزمون قبل از شرکت در آن وجود داشته باشد که شامل موارد زیر می‌شود:

• یک یا دو سال تجربه در پیاده‌سازی و اداره راهکارهای شبکه سیسکو
• دانش آدرس‌دهی آی‌پی (IP Addressing)
• داشتن درک مناسب از مبانی و اساس شبکه

همچنین، با توجه به این که تمامی مباحث و سرفصل‌های دوره +CompTIA Network در فصول ابتدایی آموزش CCNA پوشش داده شده است،‌ می‌توان از دوره +CompTIA Network نیز به عنوان پیش‌نیاز CCNA نام برد یا حداقل می‌توان گذراندن این دوره قبل از CCNA‌ را به عنوان یک نقطه قوت و برتری در آماده‌سازی برای آزمون CCNA دانست.

تجدید مجوز CCNA:

با توجه به این که گواهینامه CCNA تنها به مدت سه سال اعتبار دارد،‌ دانستن سیاست‌های تجدید مجوز CCNA دارای اهمیت زیادی است. به اعتقاد سیسکو، دریافت گواهینامه مجدد نشان دهنده این مسئله است که دارنده مدرک CCNA خود را با روندهای فعلی فناوری‌ به‌روزرسانی کرده و مهارت‌های خود را با آخرین سطوح قاطع و سخت آزمون اصلی CCNA اعتبار سنجی کرده است.

تمامی سطوح گواهینامه‌های سیسکو نیازمند تجدید مجوز بعد از سه سال هستند. افراد تایید شده و دارای گواهینامه می‌توانند به وسیله تکمیل فعالیت‌های تحصیلی، شرکت در آزمون‌ها و یا ترکیبی از هر دوی این موارد تجدید گواهینامه خود را انجام دهند. در واقع گواهینامه‌های سیسکو به صورت یک چرخه هستند:

• شرکت در آزمون
• شرکت در دوره‌‌های آموزشی زنده
• محتوای ناشر
• اتمام دوره‌های آموزشی آنلاین
• اتمام آموزش هدایت شده توسط مربیان (که در بخش منابع آموزشی CCNA‌ معرفی شد.)
• الزام تجدید مجوز سه ساله

نحوه تجدید مجوز CCNA:

دارندگان گواهینامه CCNA، همچنان باید برای آزمون CCNA ثبت‌نام کرده و در این آزمون پذیرفته شوند. اما اکنون، علاوه بر این، اشخاص می‌توانند به وسیله تکمیل فعالیت‌های آموزشی و دریافت اعتبارات تحصیلات تکمیلی در طول این سه سال، تجدید مجوز شوند. سیسکو با استفاده از سامانه رهگیری گواهینامه‌ها (Certifications Tracking System) وضعیت گواهینامه افراد را تعیین می‌کند. این سامانه از طریق وب‌سایت سیسکو قابل دسترسی است.

الزامات تجدید مجوز CCNA:

صدور گواهینامه باید قبل از تاریخ انقضای گواهینامه انجام شود. اشخاصی که گواهینامه CCNA آن‌ها منقضی شده است، باید تمامی مراحل دریافت گواهینامه را جهت دریافت مجدد آن تکرار کنند. همواره، امکان تجدید مجوز به وسیله دریافت سطح بعدی گواهینامه‌ها، یا با استفاده از امتیازهای کسب شده به وسیله تحصیلات تکمیلی و یا ترکیبی از هر دو، وجود دارد. برای سطح کاردانی (Associate Level)، که CCNA یکی از گواهینامه‌های ارائه شده در این سطح است، برای حالت تجدید مجوز تنها با آزمون، شرایط زیر برقرار است:

• گذراندن هر یک از آزمون‌های سطح کاردانی
• گذراندن هر یک از آزمون‌های با تمرکز کارشناسی (Professional Concentration Exam)
• گذراندن یک آزمون با هسته فناوری (Technology Core Exam)
• گذراندن یک آزمون آزمایشگاه CCIE ‌(آزمون CCIE Lab)

در صورت انتخاب شیوه آزمون به همراه گزینه‌‌های انتخابی تحصیلات تکمیلی، باید ۳۰ امتیاز (اعتبار) کسب شود.

مشاغل CCNA:

در بخش مشاغل CCNA مطلب «CCNA چیست ؟ — گرایش‌ها، سطوح، بازار کار و درآمد»، در مورد عناوین شغلی بحث شده که مدرک CCNA‌ در آن‌ها به عنوان پیش‌نیاز تعریف شده است. با توجه به اینکه CCNA گواهی سیسکو در سطح کاردانی شبکه است، انتظار می‌رود داشتن مدرک CCNA در تمامی عناوین شغلی که نیاز به دانش شبکه در سطح مبتدی و متوسط دارند، به عنوان یک ضرورت شناخته شود. همچنین، واضح است که کارجویان برای کار در سِمت‌‌های شغلی سطح حرفه‌ای و تخصصی نیز به عنوان پیش‌نیاز باید مدرک CCNA داشته باشند.

همچنین، ممکن است این سوال برای بسیاری از فعالین شبکه وجود داشته باشد که آیا می‌توان تنها با داشتن مدرک CCNA استخدام و مشغول به کار شد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که ممکن است بتوان تنها با داشتن گواهینامه CCNA مشغول به کار شد؛ اما، قطعاً میزان حقوق دریافتی و ارتقاء شغلی، از جمله مسائلی هستند که باید در نظر گرفته شوند و قطعاً بهتر است یک کاردان CCNA همیشه نسبت به ارتقا و به‌روزرسانی دانش و مهارت‌های خود تلاش کرده و برای کسب مدارج بالاتر اقدام کند.

لیست مشاغل CCNA:

باید به این نکته توجه شود که ممکن است برخی از مشاغل با شرح وظایف یکسان، عناوین متفاوتی داشته باشند. به طور کلی، ممکن است عناوین شغلی و شرح وظایف آن‌ها در کشورهای مختلف و حتی سازمان‌های مختلف، متفاوت باشد. در نتیجه، در ادامه سعی شده است که ترکیبی از عناوین شغلی در ایران و در سطح جهانی که نیازمند داشتن گواهی CCNA هستند، شرح داده شوند.

• سرپرست شبکه (ادمین شبکه | Network Administrator)
• مهندس شبکه (Network Engineer)
• مهندس ارشد شبکه (Senior Network Engineer)
• کارشناس امنیت شبکه (Network Security Engineer)
• کارشناس امنیت فناوری اطلاعات و ارتباطات (IT and Communications Security Engineer)
• کارشناس IT
• کارشناس خدمات فنی مشتریان پهنای باند
• کارشناس مخابرات
• کارشناس Help Desk
• متخصص IT Help Desk
• کارشناس پشتیبان شبکه
• کارشناس NOC
• سرپرست سیستم (Systems Administrator)
• تحلیل‌گر شبکه (Network Analyst)
• مهندس طراحی شبکه (Network Design Engineer)
• مهندس زیرساخت (Infrastructure Engineer)
• مهندس ارتباطات یکپارچه (Unified Communications Engineer)
• مهندس راهکارهای طراحی (Solutions Design Engineer)
• مهندس ابر (Cloud Engineer)
• معمار ابر (Cloud Architect)
• مهندس وُیپ (Voice over IP | VoIP)
• مهندس تعامل و همکاری (Collaboration Engineer)
• مهندس مخابرات (Telecom Engineer)

بازار کار CCNA:

CCNA یکی از شناخته شده‌ترین مدارک سطح کاردانی در صنعت آی‌تی است. داشتن گواهینامه CCNA، مهارت و توانایی کارجو را در نصب، تنظیم، مدیریت و پشتیبانی شبکه‌های با اندازه کوچک و متوسط به اثبات می‌رساند. در چند سال اخیر،‌ بخش بزرگی از شبکه‌های کامپیوتری در صنعت IT به سمت فضای ابری حرکت کرده‌اند. فضای ابری و مجازی‌سازی به رشد خود با سرعت زیادی ادامه می‌دهند. این مسئله سوال مهمی را در ذهن جوانان و افراد حرفه‌ای به وجود می‌آورد که آیا در عصر جدید دریافت مدرک CCNA همچنان ارزش دارد؟

آیا گرفتن مدرک CCNA ارزش دارد ؟

فناوری رشد چشمگیری داشته است و امروزه صحبت‌های بسیاری در خصوص اینترنت اشیاء (IoT)، کلان داده (Big Data)، تحلیل محاسباتی ( فراکافت | Analytics)، بلاکچین (Blockchain) و بسیاری از موضوعات نوظهور دیگر شنیده می‌شود. در تمامی این فناوری‌ها، «داده‌ها» (Data) به عنوان یک جلوه مهم نمود پیدا می‌کند. اما، می‌توان گفت نحوه انتقال و تبادل داده‌ها از اهمیت بیش‌تری برخوردار است و همچنان نیاز به شبکه‌‌هایی با بنیان قدرتمند برای انتقال داده‌ها وجود دارد.

با وجود حرکت به سمت فضای ابری، هزینه‌‌های زیرساختی در سمت مشتری کاهش یافته است. اما، در سمت ارائه هنده سرویس، کماکان یک شبکه منسجم برای تبادل داده‌ها وجود دارد. در نتیجه، واضح است که همچنان شبکه‌های کامپیوتری شاکله فناوری‌های ابری به حساب می‌آیند. در واقع، در همه صنایع از فناوری ابری استفاده نمی‌شود. اما در پس‌زمینه، تمامی صنایع، نیازمند یک شبکه پایدار برای رشد و بالندگی هستند.

دنیای شبکه‌های کامپیوتری، صنعتی اثبات شده و ضد رکود اقتصادی است. برای آغاز فعالیت حرفه‌ای در زمینه شبکه، CCNA به عنوان یک گذرگاه شناخته می‌شود. همچنین، داشتن یک گواهینامه CCNA، به مدیران استخدام کننده ثابت می‌کند که کارجو ویژگی‌های مورد نیاز موقعیت کاری مربوطه را دارد. علاوه بر این، مدرک CCNA در  سطح جهانی مورد پذیرش و شناخته شده است. به طوری که، سایت CIO، گواهینامه CCNA‌ را به عنوان یکی از ۱۵ گواهینامه پرتقاضا در سال ۲۰۲۰ میلادی معرفی کرده است. در نتیجه، گرفتن مدرک CCNA در آغاز سده چهارم میلادی همچنان ارزشمند است.

بازار کار CCNA‌ در ایران

شبکه‌های رایانه‌ای و تبادل داده‌ها در ایران نیز همانند سایر کشورها از اهمیت بالایی برخوردار است و با توجه به این که ایران کشوری در حال توسعه است،‌ رشد قابل ملاحظه‌آی در شرکت‌ها و صنایع مختلف مشاهده می‌شود. همه روزه در ایران، شرکت‌ها و استارتاپ‌های بیش‌تری پدید آمده و وارد عرصه رقابت می‌شوند. واضح است که دیجیتالی شدن کسب و کارها و حذف روزافزون روش‌های سنتی تبادل داده و ارتباطات در ایران، موجب ایجاد فرصت‌‌های متعددی در بازار کار شبکه‌های کامپیوتری و به طور کلی در حوزه IT شده است.

بنابراین، فرصت‌های شغلی بسیاری در ایران وجود دارند که نیازمند داشتن مهارت CCNA هستند. دانش CCNA در برخی از این عناوین و فرصت‌های شغلی ضروری است. اگرچه، برخی دیگر از این فرصت‌های کاری، داشتن آشنایی با CCNA‌ را به عنوان مزیت در نظر گرفته و افرادی که آشنایی کافی با CCNA داشته باشند را، برای مصاحبه و پذیرش در اولویت قرار می‌دهند. با یک جستجوی اجمالی در سایت‌های کاریابی داخلی، مشخص می‌شود که در حال حاضر، CCNA به عنوان یکی از مهارت‌های مهم در آگهی‌های شغلی منتشر شده، شناخته می‌شود.

درآمد CCNA چقدر است ؟

طبیعتاً مشاغل CCNA در کشورهای مختلف جهان میزان درآمد متفاوتی دارند. در خصوص میزان درآمد، باید به این مسئله توجه داشت، که گواهینامه CCNA در سطح متوسط و کاردانی است. همچنین، این مسئله را نیز باید در نظر گرفت که تنها با داشتن مدرک و مهارت CCNA نمی‌توان انتظار درآمد و حقوق بسیار بالایی را داشت. در این بخش از مطلب CCNA چیست، ابتدا میزان درآمد CCNA در سطح جهانی بررسی شده است و سپس، وضعیت حقوق دریافتی در صورت داشتن مهارت CCNA، در ایران  مورد بررسی قرار گرفته است.

درآمد CCNA در سطح جهانی:

محدوده درآمد CCNA در کشورهای توسعه یافته‌ای مثل آمریکا، بریتانیا و کانادا، نسبت به کشورهای کم‌تر توسعه یافته و در حال توسعه، بیش‌تر است. البته، در برخی از کشورهای توسعه یافته، به غیر از کشورهایی مثل کانادا و آمریکا، میزان درآمد CCNA در حد متوسط قرار دارد. از جمله کشورهایی که میزان درآمد CCNA در آن‌ها در حد متوسط است، می‌توان برزیل و ترکیه را نام برد. باز هم باید به این مسئله توجه داشت که عوامل متعددی در میزان درآمد در کشورهای مختلف تأثیرگذار است.

از جمله این عوامل می‌توان به میزان تقاضا برای CCNA، تعداد متقاضیان دارای گواهینامه CCNA، وسعت آن کشور، میزان جمعیت و موارد دیگری اشاره کرد. به علاوه، میزان تورم و قیمت کالا و مسکن نیز برای سنجش میزان درآمد، بسیار مهم است. در نتیجه، برای مقایسه میزان درآمد کاردان CCNA یک کشور با کشور دیگر،‌ همه این گزینه‌ها باید در نظر گرفته شوند.

درآمد CCNA در آمریکا:

در آغاز ۱۴۰۰، متوسط درآمد CCNA در آمریکا، طبق اعلام سایت ZipRecruiter، به طور متوسط ۸۴ هزار دلار در سال و ماهیانه معادل بیش از ۱۷۰ میلیون تومان (بر اساس نرخ ارز در هنگام نگارش این مطلب) است. بر اساس آگهی‌های شغلی منتشر شده در ZipRecruiter، بازار کار CCNA در شهر شیکاگو و استان ایلینوی (Illinois) رونق بیش‌تری دارد و میزان درآمد در این شهر بیش‌تر از حد متوسط کشوری است. این استان در میان ۵۰ استانی که در آمریکا از لحاظ میزان حقوق سالیانه CCNA مورد بررسی قرار گرفته‌اند، دارای رتبه اول است.

در سایت PayScale، میزان درآمد بر اساس عناوین و موقعیت‌های شغلی CCNA ارائه شده است. طبق اعلام این سایت، میزان درآمد سالیانه یک مهندس شبکه به طور میانگین در سطح آمریکا سالیانه 75 هزار دلار، درآمد مهندس ارشد شبکه، 100 هزار دلار و درآمد سالیانه ادمین شبکه بیش از ۶۰ هزار دلار تخمین زده شده است.

درآمد CCNA در بریتانیا:

سایت itjobswatch به طور دقیقی درآمد CCNA را در بریتانیا مورد بررسی قرار داده است. این آمار مرتب به‌روزرسانی می‌شوند. CCNA از لحاظ میزان درآمد در بریتانیا، در رتبه 221 قرار گرفته است. این میزان، به نسبت سال گذشته اندکی افزایش داشته است. طبق اعلام itjobswatch،‌ تعداد مشاغلی که CCNA در لیست نیازمندی‌های آن‌ها قرار دارد، ۸۲۱ عنوان است که نسبت به سال گذشته کاهش محسوسی داشته است. در حال حاضر، میانه حقوق سالیانه در بریتانیا ۴۷ هزار یورو، معادل بیش از ۱۱۵ میلیون تومان در ماه است. با نگاهی به نمودارهای منتشر شده در این سایت، میزان حقوق CCNA در ۱۴۰۰ افزایش بیش‌تری نسبت به سال‌های قبل از آن داشته است. میانگین درآمد سالیانه CCNA در شهر لندن نسبت به میانگین کشوری بالاتر و در حدود ۶۵ هزار یورو است.

درآمد CCNA در ایران:

گذراندن دوره‌‌های حضوری و آنلاین CCNA که در داخل برگزار می‌شوند و گرفتن گواهینامه‌های آن‌ها، قطعاً می‌تواند در مسیر زندگی حرفه‌ای افراد تأثیرگذار باشد. با جستجو در سایت‌های استخدام و کاریابی داخل ایران،‌ مشخص می‌شود که می‌توان میزان درآمد ماهیانه CCNA در ایران را به دو دسته تقسیم کرد.

در دسته اول، مشاغل در سطح کارشناسی قرار می‌گیرند که عنوان شغلی آن‌ها اغلب با عبارت «کارشناس» شروع می‌شود. دسته دوم، مشاغل سطح مدیریتی و ارشد هستند که معمولاً با عبارت «سرپرست»، «مدیر» و «کارشناس ارشد» خطاب می‌شوند. به طور کلی، میزان درآمد متخصصین سیسکو در ایران در نسبت به سایر مشاغل در جایگاه مناسبی قرار گرفته و با یادگیری مهارت CCNA می‌توان در موقعیت‌های شغلی فعالیت کرد که سطح درآمد بالاتری نسبت به مقادیر رسمی دارند. البته، باز هم یادآوری این مسئله ضرورت دارد که CCNA تنها یکی از مهارت‌های مورد نیاز برای اکثر این مشاغل است و کارجویان برای فرستادن رزومه، نیاز به مهارت‌های دیگری هم دارند. شایان توجه است که گاهاً متناسب با نوع فرصت شغلی، محل استخدام، مهارت‌های مورد نیاز، میزان تجربه فرد و دیگر موارد، میزان حقوقی دریافتی متفاوت است.