تجارت الکترونیک چیست؟

تجارت الکترونیک (Electronic Commerce | e-Commerce) به شرکت ها و اشخاصی اشاره دارد که به خرید و فروش محصولات و خدمات از طریق اینترنت می پردازند. تجارت الکترونیک می تواند در بازارها و صنایع مختلف به چشم بخورد و از طریق کامپیوترهای شخصی، تبلت‌ها، موبایل‌های هوشمند و هر دستگاه هوشمند دیگری امکان‌پذیر می‌شود. تقریبا تمام محصولات و خدماتی که بتوان متصور شد از طریق تراکنش‌های تجارت الکترونیک در دسترس است: از کتاب و موسیقی و بلیت هواپیما گرفته تا خدمات مالی مانند خرید سهام و بانکداری آنلاین. به مطالعه این مقاله ادامه دهید تا از این بگوییم که تجارت الکترونیک چیست، تاریخچه آن‌ به چه زمانی بازمی‌گردد و البته که چه انواعی دارد.

معنای تجارت الکترونیک چیست؟

همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، تجارت الکترونیک یا e-Commerce به معنی فرایند خرید و فروش محصولات و سرویس‌های محسوس در فضای آنلاین است. برای اینکه چنین تراکنشی انجام شود، نیاز به حداقل دو طرف داریم که داده یا پول را با یکدیگر تبادل می‌کنند. تجارت الکترونیک ضمنا از زیر مجموعه‌های صنعتی بزرگ‌تر به حساب می‌آید که تحت عنوان «کسب‌وکار الکترونیک» (e-Business) شناخته می‌شود و تمام فرایندهای مورد نیاز برای اداره کردن یک شرکت را به صورت آنلاین در خود جای می‌دهد.

اگر بپرسید بزرگ‌ترین مزیت تجارت الکترونیک چیست، می‌گوییم این شکل از تجارت باعث شده کسب‌وکارها (به‌خصوص کسب‌وکارهای کوچک) با ارائه کانال‌های توزیع ارزان‌قیمت‌تر و بهینه‌تر، خدمات و محصولات خود را به جامعه‌ای وسیع‌تر از مشتریان برسانند. برای مثال خرده‌فروشی مشهور Target، علاوه بر حضور در  فروشگاه‌های فیزیکی، فروشگاهی آنلاین هم راه انداخت که به مشتریان اجازه می‌دهد تقریبا هرچیزی را - از لباس و قهوه‌ساز گرفته تا خمیر دندان و اکشن فیگور - به راحتی و از منزل تهیه کنند. اما ارائه محصولات و خدمات آنقدرها که به نظر می‌رسد آسان نیست. در واقع باید پژوهش‌هایی گسترده راجع به پروداکت یا سرویسی که قرار است بفروشیم و همینطور بازار، مخاطبان، رقبا و همینطور هزینه‌های بالقوه ترتیب دهیم. زمانی که این کارها انجام شد، باید به یک نام فکر کرد و ساختاری قانونی تدارک دید. سپس نوبت به راه‌اندازی یک سایت تجارت الکترونیک، همراه با درگاه پرداخت می‌رسد. برای مثال صاحب کسب‌وکاری کوچک در حوزه لباس می‌توانند وب‌سایتی برای تبلیغ لباس‌ها و دیگر محصولات مرتبط خود ساخته و به مشتریان اجازه دهد از طریق یک سرویس پردازش پرداخت اینترنتی، هزینه‌ها را بپردازند.

تجارت الکترونیک را در واقع می‌توان نسخه دیجیتالی خریدهای کاتالوگی به حساب آورد. این حوزه که به عنوان تجارت آنلاین نیز شناخته می‌شود، تماما راجع به تراکنش‌های میان خریداران و فروشندگانی است که از تکنولوژی استفاده می‌کنند.

تجارت الکترونیک نحوه خرید و مصرف محصولات و سرویس‌ها را هم از سوی مردم کاملا دگرگون کرده است. با گذشت هر روز، افراد بیشتر و بیشتری از کامپیوتر و موبایل هوشمند خود برای سفارش آنلاین محصولاتی استفاده می‌کنند که درست درب منزل تحویل داده می‌شوند. دقیقا به همین دلیل، چشم‌انداز صنعت خرده‌فروشی فیزیکی هم مختل شده است. شرکت‌هایی مانند آمازون (+) و علی‌بابا (+) به محبوبیتی شگرف در سراسر جهان رسیده‌اند و خرده‌فروشان سنتی را مجبور به پیاده‌سازی تغییرات اساسی در رویکردهای خود کرده‌اند.

اما این تمام ماجرا نیست. فروشندگان منفرد نیز که نمی‌خواستند از قافله جا بمانند، از طریق وب‌سایت‌های شخصی خود به تراکنش‌های مبتنی بر تجارت الکترونیک روی آوردند. از سوی دیگر بازارهای دیجیتالی بزرگی مانند eBay و Etsy هم از راه رسیدند که نقش واسطه را برای بی‌شمار خریدار و فروشنده ایفا می‌کنند.

تاریخچه تجارت الکترونیک چیست؟

همه ما در طول زندگی خود چیزی را به صورت آنلاین خریداری کرده‌ایم و این یعنی در تجارت الکترونیک نقش داشته‌ایم. بنابراین نیازی به اشاره نیست که رد پای تجارت الکترونیک را می‌توان تقریبا در همه‌جا پیدا کرد. اما افراد بسیار کمی می‌دانند که تاریخچه تجارت الکترونیک به دوران پیش از ظهور اینترنت بازمی‌گردد.

قدمت تجارت الکترونیک در حقیقت به دهه ۱۹۶۰ میلادی بازمی‌گردد، زمانی که شرکت‌ها از سیستمی الکترونیکی به نام Electronic Data Interchange برای تسهیل فرایند انتقال اسناد استفاده می‌کردند. با این حال در سال ۱۹۹۴ اولین تراکنش انجام شد که فروش یک سی‌دی میان دو دوست در وب‌سایت خرده‌فروشی آنلاینی به نام NetMarket.3 بود.

از آن زمان، این صنعت تغییرات زیادی به خود دیده و تکامل فراوان پشت سر گذاشته است. خرده‌فروشی‌های سنتی مجبور به در آغوش کشیدن تکنولوژی‌های جدید شدند تا بتوانند برابر کمپانی‌های بزرگ دوام بیاورند. داریم درباره کمپانی‌هایی صحبت می‌کنیم که بازارهای مجازی عظیمی برای کالاها و خدماتی که به راحتی در دسترس قرار دارند، ساختند.

تکنولوژی‌های جدید دائما به آسان‌تر شدن زندگی و تجربه خرید آنلاین مردم کمک می‌کنند. مردم اکنون می‌توانند از طریق موبایل‌های هوشمند و دیگر دستگاه‌های مشابه به کسب‌وکارها متصل شوند، چه از طریق مرورگر وب و چه با خرید از طریق اپلیکیشن. ارسال رایگان هم که هزینه‌های مشتریان را کاهش می‌دهد، کمک شایانی به محبوبیت صنعت تجارت الکترونیک و ابعاد مربوط به استراتژی دیجیتال مارکتینگ کرده است.

آشنایی با برخی مفاهیم تجارت الکترونیک

هنگام بررسی چگونگی توسعه وب سایت های تجارت الکترونیکی برای فروش محصول یا خدمات خود ، مهم است که اجزای اساسی چنین سایتی را در نظر بگیرید. این اجزا با مفاهیم تجارت الکترونیک غریبه نیستند. ما این مفاهیم را در قالب ابزارهایی که برای سایت های تجارت الکترونیکی باید به آنها پرداخت شود، به شما معرفی می‌کنیم.

وب سایت: وب سایت مکانی ایت که شما در آن خدمات و محصولات خود را ارائه می دهید. نحوه طراحی تعیین می کند که بازدید کنندگان اینترنتی را به چه میزان به مشتری تبدیل می کنید.

کاتالوگ محصولات: جایی که محصولات یا خدمات خود را ارائه می دهید.

سبد خرید: جایی که مشتریان هنگام مرور سایت شما خریدهای خود را ذخیره می کنند.

درگاه پرداخت: به مشتریان امکان می دهد تا بصورت فوری و بصورت آنلاین به شما پول پرداخت کنند.

اطلاعات مربوط به محصول: اینجاست که شما با تحقیقات ارزشمند در مورد محصول به مشتری بالقوه ارائه می کنید.

بهینه سازی موتور جستجو: با استفاده از تکنیک های جستجوگرها بازدید کنندگان بیشتری را در اینترنت جذب خواهید کرد.

سوالات متداول: با پاسخ دادن به سوالاتی که مشتریان درباره محصولات دارند ، فروش اینترنتی را تضمین کنید.

خبرنامه ها: اشتراک فصلی اخبار.

سیاست حفظ حریم خصوصی: با نوشتن خط مشی رازداری ، اعتماد مشتری را جلب کنید.

مهمترین کاربردهای تجارت الکترونیک

علاوه بر فروشگاه های ساده اینترنتی در ادامه برخی از مهمترین کاربرد های تجارت الکترونیکی شرح داده است:

• اتوماسیون های اداری در تامین و پشتیبانی منابع
• سیستم های پرداخت داخلی

• سیستم های مدیریت محتوا در ابعاد بزرگ

• سایت های تخفیف و خرید گروهی

• سایت های خبری

• بانکداری الکترونیکی

• دفاتر اداری الکترونیک

• و بسیاری موارد دیگر ….

مزایا و معایب تجارت الکترونیک چیست؟

تجارت الکترونیک مزایای زیر را با خود به همراه می‌آورد:

• سهولت: تجارت الکترونیک در ۲۴ ساعت روز و ۷ روز هفته اتفاق می‌افتد. اگرچه بنا کردن فونداسیون لازم برای تجارت الکترونیک کار زیادی می‌طلبد، اما در عوض اجازه می‌دهد وقتی در خواب ناز هستید یا از فروشگاه فیزیکی خود دور مانده‌اید هم به کسب درآمد ادامه دهید.

• انتخاب‌های بیشتر: بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین محصولات بسیار بیشتری نسبت به همتایان فیزیکی خود دارند. به صورت مشابه، فروشگاه‌هایی که صرفا به صورت آنلاین فعالیت می‌کنند قادر به ارائه محصولاتی هستند که در هیچ جای دیگری گیر نمی‌آید.

• هزینه راه‌اندازی پایین‌تر: شرکت‌های فعال در حوزه تجارت الکترونیک شاید نیازمند انبار یا تاسیسات تولیدی باشند، اما معمولا نیازی به فروشگاه فیزیکی ندارند. هزینه فعالیت به صورت دیجیتالی معمولا کمتر از هزینه‌هایی مانند اجاره، بیمه، نگهداری از ساختمان و مالیات ملک تمام می‌شود.

• فروش در مناطق گسترده‌تر: مادامی که فروشگاه اینترنتی شما قادر به ارسال محموله برای مشتریان باشد، می‌تواند به فروش به هرکسی در هر نقطه‌ای از جهان مشغول شود و محدود به منطقه‌ای به‌خصوص نخواهد بود.

• سهولت بیشتر در هدف قرار دادن مشتریان: همینطور که مشتریان در حال پرسه زدن در فروشگاهی دیجیتالی هستند، جلب توجه آن‌ها به سمت تبلیغات به‌خصوص یا کمپین دیجیتال مارکتینگ آسان‌تر خواهد بود.

• خدمات پس از فروش: در خرید اینترنتی شما این امکان را دارید که در صورت مغایرت محصول، خرید خود را پس دهید در صورتی که در خرید حضوری این امکان وجود ندارد.

• بررسی نظرات دیگر مشتریان: شما می توانید برای خرید محصول به نظرات کسانی که قبلا خرید کرده اند مراجعه کنید. بررسی نظرات می تواند بسیار کمک کننده باشد، برای مثال یک مصرف کننده نکته ی منفی از یک محصول را عنوان کند که برای شما نیز مهم باشد.

• قیمت کمتر محصولات به دلیل حذف واسطه ها: در تجارت الکترونیک در بسیاری از موارد شما مستقیم از خریدار یا تولید کننده خرید می کنید و کم شن واسطه های خرید و فروش قاعدتا بر روی هزینه تاثیر خواهد گذاشت و شما می توانید با هزینه ی مناسب تری محصول را تهیه کنید.

برخی معایب سایت‌های تجارت الکترونیک

• خدمت‌رسانی محدود به مشتریان: اگر برای مثال در حال خرید کامپیوتر به صورت آنلاین باشید، نمی‌توانید از یکی از کارمندان فروشگاه بخواهید که فلان قابلیت را به صورت حضوری نشان‌تان دهد. اگرچه برخی سایت‌ها امکان گفتگوی آنلاین با پشتیبانی را فراهم آورده‌اند، اما تجربه خرید و تعامل فیزیکی با دیگران کاملا متفاوت است.

• عدم کسب رضایت آنی: وقتی محصولی را به صورت آنلاین می‌خرید، باید مدتی صبر کنید تا به منزل یا محل کارتان ارسال شود و این یعنی به صورت آنی از خرید خود لذت نمی‌برید. البته برخی خرده‌فروشی‌های الکترونیکی مانند آمازون سعی کرده‌اند با ارسال برخی محموله‌های به‌خصوص در همان روز، از این درد همیشگی مشتریان بکاهند.

• عدم امکان لمس محصول: تصاویر آنلاین لزوما تمام داستان مربوط به محصول را روایت نمی‌کنند و گاهی از اوقات بعد از خرید الکترونیکی، محصولی کاملا مغایر با انتظارات‌تان به دست‌تان می‌رسد. برای مثال جنس پارچه یک لباس می‌تواند بی‌کیفیت‌تر از چیزی باشد که از عکس‌هایش به نظر می‌رسد.

• اتکای کامل بر تکنولوژی: اگر وب‌سایت‌تان کرش کند یا ترافیکی بیش از اندازه به دست آورد یا به هر دلیل دیگری از دسترس خارج شود، کسب‌وکار شما عملا تعطیل خواهد بود تا دوباره فروشگاه در دسترس قرار بگیرد.

• رقابت بیشتر: اگرچه چالش‌ها و هزینه‌های کمتر را می‌توان مزایایی مهم به حساب آورد، اما این یعنی سایر رقبا نیز به همین سادگی وارد بازار می‌شوند. شرکت‌های فعال در حوزه تجارت الکترونیک باید استراتژی‌های صحیح بازاریابی برای فروشگاه اینترنتی را در پیش بگیرند و بهینه‌سازی سایت برای گوگل و سئو را از یاد نبرند تا حضوری پررنگ در فضای دیجیتال داشته باشند.

انواع تجارت الکترونیک چیست؟

بسته به محصولات، خدمات و ساختار سازمانی شرکتی فعال در حوزه تجارت الکترونیک، کسب‌وکار مورد نظر می‌تواند حداقل شش مسیر مختلف را در پیش بگیرد. در ادامه این مقاله برخی از محبوب‌ترین بوم‌های مدل کسب‌وکار را بررسی می‌کنیم.

• کسب‌وکار به مصرف‌کننده

شرکت‌های تجارت الکترونیک «کسب‌وکار به مصرف‌کننده» (Business to Consumer | B2C) به فروش مستقیم به کاربران نهایی محصولات مشغول می‌شوند. به جای اینکه کالاها و خدمات در اختیار یک واسطه قرار بگیرند، شرکت B2C تراکنش‌هایی مستقیم را با مصرف‌کنندگانی تجربه می‌کنند که در نهایت از آن محصول (مثلا وب‌سایت فروشگاه لوازم ورزشی شهرتان) یا خدمات (اپلیکیشن هم‌سفری آنلاین) استفاده خواهند کرد. این رایج‌ترین شکل از مدل‌های تجاری به حساب می‌آید و اصلی‌ترین مفهومی است که هنگام شنیدن عبارت تجارت الکترونیک، در ذهن عموم مردم متبادر می‌شود.

• کسب‌وکار به کسب‌وکار

مشابه کسب‌وکارهای B2C، شرکت تجارت الکترونیک شما می‌تواند محصولاتش را به صورت مستقیم به کاربران بفروشد. اما این کاربران به جای اینکه مصرف‌کنندگان عادی باشند، می‌توانند شرکت‌هایی دیگر باشند. تراکنش‌های «کسب‌وکار به کسب‌وکار» (Business to Business | B2B) معمولا ابعاد بزرگی دارند و با پیش‌نیازهایی مشخص‌تر از راه می‌رسند. شرکتی که سفارش می‌دهد نیز احتمالا خواستار دریافت دائمی کالایی به‌خصوص در بازه زمانی مشخصی شود تا از آن در فرایندهای تولیدی خود بهره بگیرد.

• کسب‌وکار به دولت

برخی شرکت‌ها به صورت خاص در پیمانکاری با دولت تخصص دارند و محصولات و خدمات خود را در اختیار آژانس‌ها و وزارت‌خانه‌ها می‌گذارند. درست مانند ارتباط B2B،‌ کسب‌وکار شما اجناسی ارزشمند را تولید کرده و در اختیار ماهیتی دیگر می‌گذارد. شرکت‌های فعال در حوزه تجارت «کسب‌وکار به دولت» (Business to Government | B2G) معمولا باید نیازهای به‌خصوصی را برای دولت‌ها برطرف سازند، به صورت مزایده‌ای وارد پروژه شوند و محصولات و خدماتی با معیارهای کاملا مشخص تدارک ببینند.

• مصرف‌کننده به مصرف‌کننده

برخی از پلتفرم‌های تجارت الکترونیک مانند مارکت‌پلیس‌های دیجیتالی، مصرف‌کنندگان را به یکدیگر متصل می‌کنند و آن‌ها قادر به فهرست کردن محصولات خود و فروش‌ آن‌ها خواهند بود. این پلتفرم‌های «مصرف‌کننده به مصرف‌کننده» (Consumer to Consumer | C2C) ممکن است فروش مزایده‌ای را امکان‌پذیر کنند یا اجازه دهند گفتگوهایی هرچه بیشتر راجع به محصول یا خدمات ارائه شده، صورت بگیرد. با بهره‌گیری از ظرفیت‌های تکنولوژی، شرکت‌های C2C به مصرف‌کنندگان اجازه می‌دهند بدون نیاز به وجود یک شرکت در هر طرف از معادله، به خرید و فروش مشغول شوند.

• مصرف‌کننده به کسب‌وکار

پلتفرم‌های مدرن به مصرف‌کنندگان اجازه داده‌اند که به شکلی آسان‌تر از همیشه با شرکت‌ها تعامل کرده و خدمات خود را در اختیار آن‌ها بگذارند، خصوصا در زمینه‌های مربوط به قراردادهای کوتاه‌مدت، پیمانکاری یا فرصت‌های فریلنسری. برای مثال می‌توان به سایت‌های فریلنسری نگاه کرد. هر یک از این تجارت‌های «مصرف‌کننده به کسب‌وکار» (Consumer to Business | C2B)، امکان تعامل با شرکت‌هایی را مهیا می‌سازند که می‌خواهند کاری را به انجام برسانند. بدین ترتیب مصرف‌کننده به کسب‌وکارها متصل شده و قدرت بیشتری برای دستیابی به قیمت‌گذاری و برنامه زمانی دلخواه خود خواهد داشت.

• مصرف‌کننده به دولت

می‌خواهید بدانید یکی از خرق عادت‌ترین روابط در دنیای تجاری الکترونیک چیست؟ اینکه مصرف‌کنندگان هم می‌توانند از طریق روابط «مصرف‌کننده به دولت» (Consumer to Government | C2G) با وزارت‌خانه‌ها، آژانس‌ها و دولت‌ها همکاری کنند. این همکاری‌ها البته معمولا به شکل تبادل خدمات درنمی‌آیند و در عوض تراکنشی اجباری را شامل می‌شوند. برای مثال شاید لازم باشد گزارش مالیاتی خود را در وب‌سایت دولت آپلود کنید. یک مثال دیگر هم پرداخت شهریه به دانشگاه است.

منظور از فروش مستقیم در شبکه تجارت آنلاین چیست؟

با یک تعریف دقیق تر، همانطور که در بالا هم اشاره شد، E-Commerce یعنی انجام معاملات از طریق شبکه، یا خرید و فروش محصولات و خدمات از طریق فروشگاه تجارت الکترونیک. برای اطلاعات بیشتر توصیه میکنم مقاله مزایای خرید اینترنتی را بخوانید.

محصولات مورد معامله ممکن است دارای ماهیت الکترونیکی، فیزیکی، خدماتی یا آموزش راه دور باشند. محصولات غیر فیزیکی از قبیل محصولات الکترونیکی است که خود نیز شامل اطلاعات، اخبار، صوت و موسیقی، فیلم، بانک‌های اطلاعاتی، نرم افزار و انواع فرآورده های فکری است، که این نوع تجارت روز به روز توسعه بیشتری پیدا کرده است. به نظر می‌رسد تجارت الکترونیکی شبیه خرید از کاتالوگ یا خرید در منزل و از طریق تلویزیونهای کابلی باشد.

مدل‌های درآمدزایی در تجارت الکترونیک چیست؟

علاوه بر تعیین اینکه کسب‌وکار فعال در حوزه تجارت الکترونیک قرار است چه ساختاری داشته باشد، باید راجع به نحوه درآمدزایی آن هم تصمیم‌گیری کرد. ماهیت منحصر به فرد تجارت الکترونیک البته باعث شده که کسب‌وکار گزینه‌های اندکی برای پردازش سفارش‌ها، مدیریت انبار و ارسال محصولات داشته باشند.

دراپ شیپینگ

«دراپ شیپینگ» (Drop Shipping) که معمولا آسان‌ترین فرم از تجارت الکترونیک به حساب می‌آید به شرکت‌ها اجازه می‌دهد فروشگاهی دیجیتالی تاسیس کنند، به فروش محصول مشغول شوند و سپس ارائه کالا را به یک تامین‌کننده بسپارند. هنگام دستیابی به فروش، شرکت مورد نظر هزینه را از طریق کارت اعتباری، پی‌پل، رمزارز یا هر شکل دیگری از ارزهای دیجیتالی دریافت می‌کند. سپس سفارش مشتری از فروشگاه تجارت الکترونیک به تامین‌کننده دراپ‌شیپ منتقل می‌شود. این تامین‌کننده وظیفه مدیریت موجودی و انبار کالاها را برعهده داشته و محصول را به دست خریدار می‌رساند.

برچسب سفید

شرکت‌های «برچسب سفید» (White Label) از موفقیت محصولی که پیش‌تر توسط شرکتی دیگر فروخته شده بهره می‌گیرند. بعد از اینکه مشتری سفارش خود را ثبت می‌کند، محصول از پیش موجود به دست کسب‌وکار شما می‌رسد. سپس شما محصول را با جعبه خودتان از نو بسته‌بندی کرده، روی آن برچسب می‌زنید و برای مشتریان توزیع می‌کنید. اگرچه چنین شرکتی هیچ‌گونه کنترلی بر محصولی که دریافت می‌کند ندارد، اما در عین حال با محدودیت‌های تولیدی بسیار اندکی نیز مواجه می‌شود.

عمده‌فروشی

یک رویکرد دیگر که البته سرمایه بیشتری هم می‌طلبد، «عمده‌فروشی» (Wholesaling) است. عمده‌فروشی شامل نگهداری از موجودی عظیمی از محصول، پایش کردن سفارش‌های مشتریان، حفظ اطلاعات ارسال مشتریان و گاهی مالکیت فضای انبار برای نگهداری از محصولات می‌شود. عمده‌فروشان می‌توانند محصولات را با قیمت انبوه در اختیار خرده‌فروشان بگذارند یا آن‌ها را به صورت تکی به مصرف‌کنندگان بفروشند. در هر صورت اما رایج‌ترین رویکردها، برقراری ارتباط با یک خریدار انبوه یا چندین و چند خریدار در مقادیر کم است.

برند اختصاصی

«برچسب یا برند اختصاصی» (Private Labeling/Brand) رویکردی سازگارتر با تجارت الکترونیک برای آن دسته از شرکت‌هایی به حساب می‌آید که سرمایه عظیم اولیه یا تاسیسات تولید محصول ندارند. شرکت‌های برند اختصاصی، نقشه محصول را برای تولیدکننده‌ای پیمانکار می‌فرستند که به تولید آن مشغول خواهد شد. این تولیدکننده گاهی قادر به ارسال مستقیم محصول برای مصرف‌کنندگان یا شرکت‌های دریافت‌کننده سفارش نیز هست.

اشتراک

شرکت‌های فعال در حوزه تجارت الکترونیک می‌توانند از «سرویس‌های اشتراکی» (Subscription Services) نیز برای ترغیب مشتریان به ثبت سفارش‌هایی تکرارشونده بهره بگیرند. این شرکت در ازای رقمی مشخص، بسته فیزیکی یا دیجیتالی به‌خصوصی را در اختیارتان می‌گذارد و اصلی‌ترین مزیت برای مشتریان این است که با خرید اشتراک‌های طولانی‌مدت‌تر، قیمت‌گذاری‌ها پایین‌تر می‌آیند. بنابراین مشری می‌تواند یک‌بار محصول را سفارش داده و سپس آن را به صورت ماهانه دریافت کند. از مثال‌های دیجیتالی می‌توانند به سرویس‌هایی مانند اسپاتیفای، نتفلیکس و ایکس باکس  اشاره کرد و سرویس‌های آماده‌سازی غذا، بسته‌های باغبانی و محصولات آرایشی و بهداشتی هم در دسته‌بندی نمونه‌های فیزیکی قرار می‌گیرند.

مثال تجارت الکترونیک

شرکت آمازون (Amazon) یکی از بزرگ‌ترین بازیگران جهان تجارت الکترونیک به حساب می‌آید. در واقع داریم راجع به بزرگ‌ترین خرده‌فروشی آنلاین جهان صحبت می‌کنیم که ظاهرا نمی‌خواهد از رشد دائمی دست بکشد. طبیعی است با چنین ابعاد غول‌آسایی، آمازون توانست اختلالی عظیم در صنعت خرده‌فروشی به وجود آورد و بسیاری از خرده‌فروشان را به بازنگری در استراتژی‌های خود وادار کرد.

آمازون کسب‌وکار خود را براساس مدل تجاری فروش آنلاین محصول و ارسال آن بنا کرد. این فروشگاه که در سال ۱۹۹۴ توسط جف بیزوس بنیان‌گذاری شد، چیزی بیش از یک کتاب‌فروشی آنلاین نبود که در گذر زمان هر محصول قابل تصور دیگری را هم به فروش رساند: از پوشاک و لوازم خانگی گرفته تا ابزارآلات و انواع نوشیدنی‌ها و خوراکی‌ها و لوازم الکترونیکی.

در سال ۲۰۲۰ میلادی، فروش این شرکت با رشد ۳۸ درصدی نسبت به سال قبل مواجه شد و در قیاس با درآمد ۲۸۰.۵ میلیارد دلاری سال ۲۰۱۹، به ۳۸۶.۱ میلیارد دلار رسید. همینطور که جهان داشت با محدودیت‌های ناشی از پاندمی کووید-۱۹ کنار می‌آمد، این شرکت از فرصت پیش آمده برای فاصله گرفتن هرچه بیشتر از فروشگاه‌های فیزیکی استفاده کرد. در سال ۲۰۲۱ میلادی، درآمد عملیاتی آمازون به ۳۳.۴ میلیارد دلار رسید و سال را درحالی به پایان رساند که ۴۲ میلیارد دلار پول نقد داشت.

چطور یک کسب‌وکار تجارت الکترونیک راه‌اندازی کنیم؟

پیش از اینکه کسب‌وکار خودتان را به راه بیندازید، لازم است از پژوهش کافی و بررسی ابعاد مختلف ماجرا اطمینان حاصل کرده باشید. اولین قدم شناسایی محصولات و سرویس‌هایی‌ست که می‌خواهید بفروشید و سپس باید به بررسی بازار، مخاطبان هدف، رقبا و هزینه‌های بالقوه بپردازید. بعد نوبت به انتخاب نام، ساختار تجاری و تهیه اسناد ضروری (جوازها، برگه‌های مالیاتی و هر چیز مشابهی) می‌رسد. پیش از اینکه شروع به فروش محصولات خود کنید نیز باید راجع به پلتفرم خود تصمیم گرفته و وب‌سایتی طراحی کنید. در نظر داشته باشید که بهترین رویکرد، حفظ سادگی امور از همان ابتدا است و در عین حال باید از تمام کانال‌های در دسترس خود برای بازاریابی و رشد بهره بگیرید.

وب‌سایت تجارت الکترونیک چیست؟

وب‌سایتی که در حوزه تجارت الکترونیک فعال باشد، هرگونه وب‌سایتی است که به شما اجازه دهد به خرید و فروش خدمات و محصولات به صورت آنلاین مشغول شوید. شرکت‌هایی مانند آمازون و علی‌بابا از برجسته‌ترین وب‌سایت‌های تجارت الکترونیک جهان به حساب می‌آیند.

تفاوت میان کسب‌وکار الکترونیک و تجارت الکترونیک چیست؟

تجارت دیجیتال (e-Commerce) به معنای خرید و فروش کالا و خدمات در بستر آنلاین است و تنها یکی از زیرمجموعه‌های کسب‌وکار الکترونیک (e-Business) به حساب می‌آید. کسب‌وکار الکترونیک تمام فرایندهای ضروری برای اداره کردن شرکت در فضای آنلاین را شامل می‌شود. اگر بخواهیم به شکلی ساده بگوییم، کسب‌وکار الکترونیک راجع به تمام فعالیت‌هایی است که درون کسب‌وکار آنلاین شما اتفاق می‌افتد.

انواع تجارت الکترونیک چه شکل و شمایلی دارند؟

شرکتی که در حوزه تجارت الکترونیک فعالیت کند می‌تواند به فروش محصولات به مصرف‌کنندگان (B2C)، کسب‌وکارها (B2B) یا آژانس‌هایی مانند دولت (B2G) مشغول شود. از سوی دیگر مشتریانی را هم داریم که به فروش به کسب‌وکارها (C2B)، دیگر مشتریان (C2C) و دولت‌ها (C2G) مشغول می‌شوند